Dinsdag 27 mei 2025 in Pakhuis de Zwijger. Het falen rond Maccabi, De avond was een reflectie op de maatschappelijke, politieke en institutionele nasleep van de geweldadigheden rond de wedstrijd van Ajax – Maccabi Tel Aviv in Amsterdam, november 2024.
Een bezoek van fans werd een keerpunt in het publieke debat over racisme, veiligheid en framing. Terwijl honderden Maccabi-fans – eerder betrokken waren bij geweld in Brussel en Athene, of fans die op verlof van de genocide in Palestina waren – Amsterdam binnengelaten werden, koos het gemeentebestuur ervoor om hen ongehinderd te ontvangen en de ruimte in de stad te gunnen. Ondanks duidelijke signalen over het risico op escalatie, werden de ‘neutrale’ adviezen van UEAFA en NCTV gevolgd.
De gevolgen waren heftig: vernielingen, bedreigingen, racistische en genocidale leuzen – en een politieapparaat dat niet ingreep. Toen de spanningen opliepen keerde de mainstream media en politieke verontwaardiging zich vrijwel uitsluitend tegen deze bezorgde Amsterdammers. In de dagen erna domineerden termen als “pogrom” de media, gebruikt door onder andere burgemeester Femke Halsema, waarmee eenzijdig en ongenuanceerd werd ingezoomd op de reactie, en niet op de aanleiding. De framing die volgde was niet alleen stigmatiserend, racistisch en ontmenselijkend, gewelddadig naar demonstranten.
Tijdens de avond met als thema Islamofobie, Antisemitisme en Institutioneel Racime deelden sprekers en publiek hun ervaringen en analyses. Mekki Aulad Ahmed, pleitbezorger voor de belaagde taxichauffeurs tijden de rellen en auteur Bilal Ben Abdelkarim spraken over het politieke klimaat, waarin moslims voortdurend verdacht worden. Het vormt een voedingsbodem voor institutionele onderdrukking en uitsluiting. Onderzoeker Rahma Bavelaar legde de link tussen Islamofobie en anti-Palestijns racisme, en liet zien dat veel moslims geen aangifte durven doen omdat zij niet serieus genomen worden – of erger: zelf als verdachten worden gezien. Joane Cavaco van Erev Rav en onderzoeksjournalist en beleidsmedewerker van de Vonk, Chris Kaspar de Ploeg bekritiseerde de instrumentaliserende manier waarop de overheid spreekt met groepen die namens ‘de Joodse gemeenschap’ optreden om over Antisemitisme te spreken, terwijl de kritisch Joodse stemmen systematisch worden genegeerd.
Opvallend was de inbreng van Annet de Graaf, die cruciale foto’s had gemaakt van de gebeurtenissen. Ze vertelde hoe haar beelden internationaal werden verspreid, maar door Reuters en Sky News volledig tegenovergesteld werden geframed, met verstrekkende gevolgen. Ze heeft juridische stappen moeten nemen om het echte verhaal terug te claimen.
De Amsterdammers zelf zagen het scherp. Uit een peiling kort na de gebeurtenissen bleek dat Amsterdammers de media, het stadsbestuur, en de nationale politiek verantwoordelijk hielden voor de escalatie. De sympathie voor de verdedigers van de stad is zichtbaar geworden.
“Voor de bus gegooid”. Dit werd vaak gezegd door Amsterdammers zelf, tijdens deze avond. Hoe zij zich aan de kant gezet voelden door de Driehoek. Burgemeester Halsema’s naam viel vaak tijdens het gesprek. Ze was uitgenodigd, maar kon niet aanwezig zijn. Kijk het terug op de website van Pakhuis.
Leeslijst van Chris Kaspar de Ploeg:
Noam Chomsky & Edward S. Herman – Manufacturing Consent: The Political Economy of the Mass Media
Klassiek werk over hoe media niet neutraal is, maar de belangen van macht reproduceert.
Tabe Bergman – De propaganda van de Nederlandse nieuwsmedia
Nederlandse toepassing van Chomsky’s theorie op berichtgeving over oorlog en buitenlandse politiek.
En zijn eigen boek:
Chris Kaspar de Ploeg – De grote koloniale oorlog
Over hoe het koloniale geweld van het verleden terugkeert in hedendaags binnenlands beleid.